Во последните години, кредитниот пазар во Северна Македонија се развива динамично, под влијание на светските економски трендови, промените во регулативите и специфичните потреби на локалниот пазар. Во 2025 година се очекува овој сектор да продолжи да игра клучна улога во економијата на земјата, претставувајќи нови можности и предизвици.
Макроекономски контекст
Економските прогнози за 2025 година покажуваат умерен раст на бруто домашниот производ (БДП) на Северна Македонија, поддржан од зголемената домашна потрошувачка и растечкиот извоз. Се очекува инфлацијата да остане под контрола, и покрај надворешните ценовни притисоци, што ќе обезбеди стабилна основа за развој на кредитниот пазар. Стабилноста на националната валута – македонскиот денар – е исто така важен фактор за одржување на довербата на инвеститорите и кредитокорисниците.
Ако ви треба потрошувачки кредит – прашајте не.
Пребарување заем
Во 2025 година, побарувачката за кредити се очекува да продолжи да расте, поттикната од неколку клучни фактори:
Раст во градежниот сектор – Зголемената побарувачка за станбен и деловен простор ќе го зголеми интересот за хипотекарни кредити. Во исто време, државните програми за поддршка на првпат купувачите на домови ќе го олеснат пристапот до финансии за младите семејства.
Поддршка за малите и средни бизниси (МСП) – МСП остануваат столбот на македонската економија, а пристапот до обртен и инвестициски капитал ќе биде клучен за нивниот развој. Се очекува банкарскиот сектор да понуди нови, пофлексибилни производи насочени кон потребите на овој сегмент.
Потрошувачки кредит – Со зголемување на приходите и подобрување на животниот стандард, потрошувачките кредити ќе продолжат да играат важна улога во буџетите на домаќинствата. Пазарот ќе се прошири и со зголемената понуда на заеми за електронски уреди, автомобили и туризам.
Технолошки иновации
Дигитализацијата на финансискиот сектор ќе продолжи да го трансформира кредитниот пазар. Во 2025 година се очекува:
Зголемена употреба на fintech решенија – Финансиската технологија ќе го олесни пристапот до кредити преку онлајн платформи, мобилни апликации и автоматизирани процеси на одобрување.
Персонализирани кредитни производи – Благодарение на анализата на големиот обем на податоци, банките ќе можат да понудат индивидуални услови прилагодени на профилот и потребите на клиентите.
Поголема транспарентност – Новите технологии ќе го направат процесот на аплицирање за кредит појасен и полесен, што ќе ја зголеми довербата на потрошувачите.
Регулаторна средина
Во 2025 година, се очекува регулаторите да воведат нови барања за управување со кредитниот ризик за да се обезбеди стабилност на финансискиот систем. Истовремено, ќе се промовира финансиската вклученост преку олеснување на пристапот до кредити за ранливите групи на населението.
Предизвици на пазарот
И покрај оптимистичките прогнози, кредитниот пазар ќе се соочи со некои предизвици:
Глобална економска несигурност – Надворешните фактори, како што се геополитичките конфликти и флуктуациите на меѓународните пазари, можат да влијаат на ликвидноста и довербата во секторот.
Задолженост на домаќинствата – Зголемувањето на потрошувачките кредити може да доведе до растечка задолженост на домаќинствата, што ќе бара построг мониторинг од финансиските институции.
Конкуренција од небанкарски институции – Финтек компаниите и небанкарските кредитни институции ќе го зголемат конкурентскиот притисок врз традиционалните банки.
Заклучок
Кредитниот пазар во Северна Македонија во 2025 година ќе биде обележан со раст и иновации, поддржани од стабилно економско опкружување и технолошки иновации. Во исто време, успешното управување со ризикот и прилагодувањето кон новите барања ќе бидат клучни за одржливиот развој на секторот. Засегнатите страни – банки, небанкарски институции и регулатори – ќе треба да работат заедно за да обезбедат стабилност и долгорочен успех на кредитниот пазар.